Pl:OpenRailwayMap/Tagging in Poland

Tory

Elektryfikacja

Napowietrzną sieć trakcyjną oznacza się tagiem electrified=contact_line. Standardowo sieć w Polsce jest zasilana napięciem stałym (frequency=0) o wartości 3000 V (voltage=3000).

Tory pozbawione sieci trakcyjnej (wcześniej zelektryfikowane) należy oznaczyć tagami z przedrostkiem abandoned:, czyli abandoned:electrified=*, abandoned:frequency=* i abandoned:voltage=*. Tory niezelektryfikowane oznacza się wyłącznie tagiem electrified=no.

Rozstaw szyn

W Polsce najpowszechniejszym rozstawem szyn jest rozstaw standardowy (1435 mm), ale również lokalnie występuje rozstaw rosyjski (1520 mm). Szerokość toru oznacza się przy użyciu tagu gauge=*:

• 1435 mm - gauge=1435
• 1520 mm - gauge=1520

Splot torów

Tory o różnych rozstawach, biegnące równolegle należy oznaczyć jako jeden tor i uzupełnić tagiem railway:interlaced=yes oraz gauge=*, który uwzględnia oba rozstawy torów.

Kategoryzacja torów

Linie kolejowe

Tory wchodzące w skład linii kolejowej, czyli tory główne zasadnicze i główne szlakowe, należy oznaczyć tagiem usage=*. W zależności od kategorii i znaczenia linii stosuje się odpowiednią wartość tagu, która została przedstawiona w poniższej tabeli.

Kategoria linii	Znaczenie linii	Wartość usage=*	Przykłady
magistralna	państwowe	main	4: Grodzisk Mazowiecki – Zawiercie (CMK)
	pozostałe		260: Zajączkowo Tczewskie – Pruszcz Gdański
pierwszorzędna	państwowe	main	272: Kluczbork – Poznań Główny
	pozostałe		220: Olsztyn Główny – Bogaczewo
drugorzędna	państwowe	main	100: Kraków Mydlniki – Kraków Bieżanów
	pozostałe	branch	360: Jarocin – Kąkolewo
znaczenia miejscowego	państwowe	main	51: Suwałki – Trakiszki
	pozostałe	branch	114: Trzebinia – Trzebinia Siersza
		industrial*	900: Ostrołęka – Goworki

* gdy linia odgałęzia się od bocznicy stacyjnej/szlakowej lub znajduje się poza zarządem państwowym.

Waga linii może zostać zwiększona w przypadkach, gdy przynależy do sieci TEN-T, AGC lub AGTC, lub gdy wartość wyjściowa usage=* stanowi nieciągłość przy oznaczeniach innych torów, szczególnie w ruchu transgranicznym (przykładowo Linia kolejowa Liberec – Zittau (346)). Waga linii może również zostać zmniejszona, gdy natężenie ruchu kolejowego jest znikome (przykładowo Linia kolejowa nr 34).

Numer linii kolejowej według danego zarządcy uzupełnia się tagiem ref=*, nie należy stosować do tego tagu name=*. Gdy tory linii kolejowej lub wiele linii kolejowych biegnie równolegle i w bliskim sąsiedztwie, należy użyć tagu passenger_lines=*, uwzględniając liczbę równoległych torów.

Uwaga! Tory oznaczone tagiem usage=* nie powinny być oznaczone jednocześnie tagiem service=* - jedynym wyjątkiem jest usage=industrial, który może być użyty na torach bocznych.

Tory główne dodatkowe i inne drogi kolejowe

Tory nieoznaczone tagiem usage=* powinny zostać zaopatrzone w tag service=*, wskazujący sposób użytkowania i sygnalizację obowiązującą dany tor.

• service=siding - tory główne dodatkowe
• service=yard - tory wyciągowe, odstawcze (pasażerskie i towarowe) i rozrządowe
• service=crossover - wstawki i tory łączące bezpośrednio tory główne zasadnicze i główne szlakowe
• service=spur - żeberka ochronne, tory rozładunkowe, tory w obrębie bocznic i prowadzące do nich

Numer toru

Numery torów oznacza się tagiem railway:track_ref=*, nie należy używać w tym celu tagu name=* ani ref=*. Numery torów są zazwyczaj podawane w Statucie sieci kolejowej danego zarządcy, aczkolwiek zdarza się, że w przypadku torów głównych zasadniczych i szlakowych są pomijane (jak w przypadku PKP PLK).

Tory znajdujące się między semaforem wjazdowym a tarczą ostrzegawczą lub semaforem SBL ze wskaźnikiem W18 mogą mieć dodatkowo w numerze toru podany skrót najbliższej stacji, stacji węzłowej, przystanku lub punktu końcowego.

Kierunek jazdy

Na liniach dwutorowych obowiązuje ruch prawostronny.

Kierunek jazdy po danym torze można oznaczyć tagiem railway:preferred_direction, możliwe wartości to forward (zgodnie z kierunkiem linii w OSM), backward (przeciwnie) i both (w obu kierunkach).

Kolej dużych prędkości

Zobacz Kolej dużych prędkości w Polsce w Wikipedii.

Odcinki kolei dużych prędkości oznacza się tagiem highspeed=yes - przyjęło się oznaczać tory o maksymalnej prędkości niemniejszej niż 200 km/h.

Systemy bezpieczeństwa

Obowiązującym systemem bezpieczeństwa na sieci kolejowej jest samoczynne hamowanie pociągów (SHP) - tory objęte tym systemem należy oznaczyć tagiem railway:shp=yes. Przy torach znajdują się odpowiednie elektromagnesy (rezonatory).

Innym systemem jest ETCS (European Train Control System). Między szynami torów objętych tym systemem znajdują się eurobalisy. W zależności od poziomu tego systemu stosuje się odpowiednio tag railway:etcs=*:

• ETCS L1 LS - railway:etcs=1
• ETCS L1 - railway:etcs=1
• ETCS L2 - railway:etcs=2

Tory, na których montowany jest system ETCS, należy oznaczyć tagiem construction:railway:etcs=*, wskazując poziom konstruowanego systemu.

Uwaga! Systemy bezpieczeństwa oznacza się na wszystkich torach objętych danym systemem, nie tylko na torach głównych zasadniczych i głównych szlakowych.

Elementy układu torowego

Górka rozrządowa

• railway=hump_yard

Grzbiety górki rozrządowej mogą być dodatkowo oznaczone tagiem man_made=embankment.

Rozjazd

Zobacz Rozjazd w Wikipedii.

• 
• 
• 
• 
• 

• railway=switch
• ref=* - numer rozjazdu
• railway:local_operated=yes/no - rozjazd sterowany ręcznie lub zdalnie
• railway:local_operated:lockable=yes/no - zwrotnica może zostać unieruchomiona
• railway:local_operated:home_position=yes/no - zwrotnica w położeniu zasadniczym
• railway:switch:electric=yes/no - rozjazd z napędem elektrycznym
• railway:radius=* - promień łuku toru zwrotnego, podanego w [m]
• railway:maxspeed:straight=* - maksymalna prędkość w kierunku zasadniczym, podana w [km/h]
• railway:maxspeed:diverging=* - maksymalna prędkość w kierunku zwrotnym, podana w [km/h]
• railway:turnout_side=left/right - rozjazd lewy lub prawy
• railway:switch=* - rodzaj rozjazdu
  • default - zwyczajny
  • single_slip - krzyżowy pojedynczy
  • double_slip - krzyżowy podwójny
  • wye - łukowy symetryczny
  • curved - łukowy jednostronny/dwustronny niesymetryczny
• railway:switch:curved=inside/outside - łukowy jednostronny/dwustronny. Wskazuje, czy łuki kierunków zasadniczego i zwrotniczego podążają w tym samym kierunku.
• railway:switch:switch_blade=spring/flexing - wskazuje sposób przesuwania iglicy. Wartość spring pokazuje, że iglica jest sprężyście wyginana (bez załamań), flexing pokazuje, że iglica jest krótsza i wygina się, tworząc załamanie przy torze.
• railway:switch:resetting=yes/no - zwrotnica samopowrotna
• railway:switch:configuration=inside/outside - wskazuje położenie iglic względem szyn
• railway:switch:movable_frog=yes/no - rozjazd z ruchomym dziobem
• railway:switch:heated=yes/no - rozjazd ogrzewany

Skrzyżowanie torów

Zobacz Skrzyżowanie torów w Wikipedii.

• railway=railway_crossing
• railway:railway_crossing:movable=yes/no - skrzyżowanie torów ze zwrotnicami krzyżownicowymi (ruchoma) lub zwykłe

Kozioł oporowy

Zobacz Kozioł oporowy w Wikipedii.

• railway=buffer_stop

Wykolejnica

Zobacz Wykolejnica w Wikipedii.

• railway=derail
• railway:derail=wedge
• railway:local_operated=yes/no - wykolejnica obsługiwana ręcznie lub zdalnie
• ref=* = numer wykolejnicy poprzedzony oznaczeniem Wk

Urządzenia kontroli niezajętości

• railway=vacancy_detector
• railway:vacancy_detection=insulated_rail_joint/axle_counter - czujnik torowy lub licznik osi

Smarownica

• railway=lubricator

Przejazd kolejowo-drogowy

Zobacz Przejazd kolejowo-drogowy w Wikipedii.

• railway=level_crossing
• crossing:barrier=half/double_half/full/gate/yes/no - określa wielkość i położenie rogatek
• crossing:light=yes/no - obecność świateł ostrzegawczych na przejeździe
• crossing:saltire=yes/no - krzyż św. Andrzeja
• crossing:on_demand=yes/no - przejazd otwierany na żądanie
• crossing:bell=yes/no - obecność sygnalizacji dźwiękowej na przejeździe
• railway:position=* - kilometraż przejazdu podany w [km], podany z dokładnością do hektometra
• railway:position:exact=* - dokładny kilometraż przejazdu podany w [km]
• railway:ref=* - numer przejazdu. Według UTK numer nadaje się w postaci XXX YYY ZZZ, gdzie XXX - numer linii kolejowej, YYY - kilometr linii, ZZZ - metr linii
• crossing:supervision=no/camera/attendant/automatic/phone - sposób nadzoru przejazdu
• crossing:activation=automatic/remote/local - sposób zamykania/otwierania przejazdu

Dla przejść pieszych przez tory (przejazdy kategorii E), stosuje się znacznik railway=crossing.

Izolator sekcyjny

Zobacz Izolator sekcyjny w Wikipedii.

Tag należy stosować w miejscu zmiany systemów elektryfikacji, przykładowo między 3 kV a 15 kV 16,7 Hz.

• railway=isolated_track_section

Granica zarządu lub państwa

• railway=*
  • owner_change - granica zarządu na terenie kraju
  • border - granica państwowa
• railway:name:<operator 1>=*
• railway:name:<operator 2>=*
• railway:ref:<operator 1>=*
• railway:ref:<operator 2>=*

Jako <operator> należy podstawić skrót literowy danego zarządcy typu DB (Deutsche Bahn), PKP (Polskie Koleje Państwowe) czy SŽDC (Správa Železnic Dopravní Cesty).

Kanał oczystkowy lub rewizyjny

• railway=pit

Obrotnica i przesuwnica

Zobacz Obrotnica kolejowa w Wikipedii.

• railway=turntable
• gauge=* - rozstaw toru na obrotnicy
• electrified=* - sposób elektryfikacji toru
  • frequency=* - częstotliwość napięcia prądu
  • voltage=* - napięcie prądu
  • service=* - sposób użytkowania toru

• railway=traverser
• gauge=* - rozstaw toru na przesuwnicy
• electrified=* - sposób elektryfikacji toru
  • frequency=* - częstotliwość napięcia prądu
  • voltage=* - napięcie prądu
  • service=* - sposób użytkowania toru

Uwaga! Do tych obiektów nie należy dodawać tagu area=yes

Hamulec torowy

• railway=rail_brake

Skrajnik

• railway=loading_gauge

Waga

• railway=track_scale

System zmiany rozstawu kół (SUW2000)

• railway=gauge_conversion

Detekcja Stanów Awaryjnych (dSAT i dSAP)

Zobacz dSAT w Wikipedii.

• railway=defect_detector
• ref=* - kod urządzenia

dSAT

• defect_detector:hot_box=yes
• defect_detector:dragging=yes
• defect_detector:hot_wheel=yes
• defect_detector:flat_wheel=yes

dSAP

• defect_detector:pantograph=yes

Wskaźnik kilometrowy i hektometrowy

• railway=milestone
• railway:position=* - kilometraż podany w [km], podany z dokładnością do hektometra
• railway:position:exact=* - dokładny kilometraż podany w [km]
• railway:milestone:catenary_mast=yes/no - wskaźnik na słupie sieci trakcyjnej/konstrukcji wsporczej

Wskaźnik ten należy nanieść równolegle na tor, którego on dotyczy.

Budynki, budowle i elementy infrastruktury nieruchomej

Nastawnia

• railway=signal_box
• railway:signal_box=*
  • mechanical - nastawnia mechaniczna
  • electric - nastawnia elektryczna
  • electronic - nastawnia komputerowa
  • track_diagram - nastawnia z pulpitem nastawczym
• name=* - nazwa nastawni ze skrótem telegraficznym. Przykładowo Brzoza Bydgoska Bz-1
• railway:ref=* - skrót telegraficzny. Przykładowo Bz-1
• operating_times=* - przedział czasowy, kiedy obsługiwana jest nastawnia
• start_date=* - data rozpoczęcia funkcjonowania nastawni
• end_date=* - data wyłączenia nastawni z użytku
• railway:position=* - kilometraż osi nastawni podany w [km], podany z dokładnością do hektometra
• railway:position:exact=* - dokładny kilometraż osi nastawni podany w [km]
• image=* - zdjęcie nastawni
• railway:local_operated=yes/no - urządzenia nastawcze sterowane na miejscu lub sterowane zdalnie
• building=yes/container - budynek lub kontener nastawni. Jeśli nastawnia jest oznaczana jako punkt, nie trzeba uzupełniać go o ten tag

Strażnica przejazdowa

• railway=crossing_box
• name=* - nazwa strażnicy przejazdowej np. Tomaszów Mazowiecki 4
• operating_times=* - przedział czasowy, kiedy obsługiwana jest strażnica przejazdowa
• start_date=* - data rozpoczęcia funkcjonowania strażnicy
• end_date=* - data wyłączenia strażnicy z użytku
• railway:position=* - kilometraż osi strażnicy (przejazdu) podany w [km], podany z dokładnością do hektometra
• railway:position:exact=* - dokładny kilometraż osi strażnicy (przejazdu) podany w [km]
• image=* - zdjęcie strażnicy
• building=yes

Posterunek odstępowy (posterunek techniczny)

• railway=blockpost
• name=* - nazwa posterunku odstępowego ze skrótem telegraficznym np. Przyłubie Pb
• railway:ref=* - skrót telegraficzny. Przykładowo Pb
• start_date=* - data rozpoczęcia funkcjonowania posterunku
• end_date=* - data wyłączenia posterunku z użytku
• railway:position=* - kilometraż osi posterunku podany w [km], podany z dokładnością do hektometra
• railway:position:exact=* - dokładny kilometraż osi posterunku podany w [km]
• image=* - zdjęcie posterunku
• railway:local_operated=yes/no - urządzenia posterunku sterowane na miejscu lub sterowane zdalnie (typu APO - automatyczny posterunek odstępowy)
• building=yes/container - budynek lub kontener posterunku

Wieża GSM-R

• railway=radio
• railway:radio=gsm-r
• ref=*
• operator=*
• man_made=tower
• tower:type=communication
• communication:gsm-r=yes

Ogrodzony obszar, w którym znajduje się wieża GSM-R, można oznaczyć następująco:

• landuse=industrial
• industrial=communication
• barrier=fence

Wieża wodna

• railway=water_tower
• man_made=water_tower
• building=yes

Nie należy dodawać do wież wodnych nazw typu wieża wodna.

Żuraw wodny

• railway=water_crane

Myjnia

• railway=wash
• building=yes

Hala naprawcza

• railway=workshop
• building=yes
• name=*

Lokomotywownia

• railway=engine_shed
• building=yes
• name=*

Zasieki węglowe

• railway=coaling_facility
• area=yes

Stacja paliw

• railway=fuel

Rampa ładunkowa

• railway=loading_ramp
• name=* - dopuszczalne nazwy to rampa, rampa ładunkowa.
• lit=yes/no
• surface=*
• operator=*
• height=* - wysokość rampy w [m]
• area=yes

Muzeum kolejnictwa

• railway=museum
• tourism=museum
• name=*

Terminal kontenerowy

• railway=container_terminal
• man_made=container_terminal
• landuse=industrial
• name=*
• operator=*
• owner=*

Infrastruktura pasażerska

Dworzec kolejowy

• building=train_station
• name=* - nazwa dworca typu Dworzec kolejowy Wrocław Mikołajów lub Dworzec PKP Malbork
• start_date=*
• end_date=*
• operator=*
• image=*

Peron

• railway=platform
• public_transport=platform
• name=* - w Polsce przyjęło się w ten sposób określać numer peronu np. peron 1
• ref=* - numery torów przy peronie, obsługujące ruch pasażerski np. 2s;3
• departures_board=*
  • no - brak rozkładu jazdy na peronie
  • timetable - papierowy rozkład jazdy
  • realtime - system dynamicznej informacji pasażerskiej (SDIP)
• area=yes/no
• lit=yes/no
• covered=yes/no - peron przykryty całkowicie (przykładowo, gdy znajduje się pod ziemią). Tego tagu nie należy stosować jako określenia, czy na peronie występuje wiata
• surface=*
• wheelchair=yes/no/limited
• tactile_paving=yes/no/incorrect
• height=* - wysokość peronu w [m]
• operator=*

Krawędzie peronu, wykorzystywane w ruchu pasażerskim, należy oznaczyć tagami railway=platform_edge oraz numerem przyległego toru ref=*.

Jeśli peron podzielony jest na sektory, należy węzeł z tagiem railway:platform:section=* nanieść na krawędź peronu.

Biletomat

• amenity=vending_machine
• vending=public_transport_tickets
• operator=*
• ref=*
• payment:*=yes/no - sposób płatności

Kasa biletowa

• shop=ticket
• operator=*
• name=*
• opening_hours=*
• wheelchair=yes/no/limited

Gablota i infokiosk

• tourism=information
• information=*
  • terminal - infokiosk
  • board - gablota z rozkładem jazdy
    • board_type=public_transport
• support=* - sposób zamontowania tablicy
  • wall
  • ground
  • pole

Przechowalnia bagażu

• amenity=luggage_locker
• capacity=*
• operator=*
• indoor=yes/no
• fee=yes/no

Wiata przystankowa

• amenity=shelter
• shelter_type=public_transport
• bench=yes/no
• bin=yes/no
• lit=yes/no

• building=roof
• layer=1

Mała architektura

Ławka

• amenity=bench
• backrest=yes/no
• two_sided=yes/no - ławka, na której można usiąść z obu stron
• seats=* - liczba miejsc na ławce, gdy jest rozdzielona podłokietnikami
• material=*

Kosz na śmieci

• amenity=waste_basket

• amenity=recycling
• recycling_type=container

Parking rowerowy

• amenity=bicycle_parking
• capacity=*
• bicycle_parking=* - dokładny rodzaj parkingu
  • stands - stojaki
  • wall_loops - wyrwikółka
  • shed - wiata rowerowa

Mapa tyflograficzna

• tourism=information
• information=tactile_map
• tactile_writing=yes
• map_type=scheme
• map_size=site

Sygnalizacja

Nazwy wskaźników i sygnałów poprzedzane są prefiksem PL-PKP:, np. PL-PKP:d1.

Następujące tagi są wspólne dla wszystkich wskaźników i semaforów:

• railway=signal
• railway:signal:direction - wskazuje położenie przodu semafora/wskaźnika względem kierunku w OSM
  • backward
  • forward
• railway:signal:position - wskazuje położenie semafora/wskaźnika
  • bridge - na bramce
  • left
  • right
  • overhead - nad torem, na wysięgniku
  • in_track - w torze, między szynami
• railway:signal:catenary_mast - wskazuje, czy wskaźnik umieszczony jest na słupie sieci trakcyjnej
  • yes
  • no
• railway:signal:(...):height - wskazuje rozmiar danego semafora/wskaźnika
  • normal - umieszczony z zachowaniem skrajni, na słupie, w pełnych rozmiarach
  • dwarf - semafory karzełkowe, wskaźniki zmniejszone, umieszczone nisko

Semafory

Zobacz: Pl:OpenRailwayMap/Tagging in Poland/Signals and displays

Wskaźniki

Zobacz: Pl:OpenRailwayMap/Tagging in Poland/Pointers