Be:Belarus language issues

From OpenStreetMap Wiki
Jump to navigation Jump to search

Мэты

На тэрыторыі Беларусі ўжываюцца розныя мовы, але асноўнымі зьяўляюцца беларуская і расейская. Розныя мовы можна пабачыць і на шыльдах. У заканадаўчых актах будуць ужывацца беларуская і/альбо расейская мовы.

Часам паўстае пытанье, назву на якой мове ўносіць у тэг name, якое прымае супрацьлеглыя выраянты з сваім наборам аргумэнтаў з кожнага боку, што нажаль нэгатыўна ўспрымацца для разьвіцця праэкту. Таму мэта гэтай старонкі паказаць ўсе існуючыя варыянты, сабраць аргумэнты розных бакоў і намагацца вырашыць пытаньне тэгу name, якое будзе задавальняць усе (ці прынамсі большасьць) бакоў.

Каб пазьбегнуць вайны зьменаў павінен ужывацца наступны падыход: прапаную->абмяркоўваю->галасую->фіксую->зьмяняю.

Праблематыка тэгу name

Разнастайнасьць моваў ў тэгу name на малых зумах
  • не працуе на макра ўзроўні, то бок акіяны, рэкі (якія йдуць празь некалькі краінаў), краіны задаюцца на адной мове (таксама сустракаецца на дзьвух праз рыску)
  • на мікра ўзроўні ўсё адно шмат дзе пішацца на розных мовах
  • не магчыма нармалёва ўнесьці шыльды на розных мовах аднаго аб'екту
  • нельга дакладна сказаць на якой мове надпіс

Гісторыя

У 2009 было прынятае рашэньне, што name надалей павінен быць на расейскай мове.

Часам асобныя ўдзельнікі мянялі name на беларускую, што адкатывалася.

У верасьні 2017 з'явілася прапанова перагледзець старое правіла. Але высветлілася, што беларускіх назваў у OSM менш як дзве трэці.

У лютым 2019 пытаньне зноў уздымалася ў https://t.me/byosm: https://t.me/byosm/34093

Screenshot 2019-02-19 OpenStreetMap Беларусь.png

У студзені 2020 пытаньне зноў уздымалася ў https://t.me/byosm.

У сакавіку 2022 пытаньне зноў уздымалася ў https://t.me/byosm: https://t.me/byosm/58844, узгадывалася пытаньне карыстальнікаў што могуць галасаваць http://stat.latlon.org/by/latest/users.html, таксама стварылі старонку абмеркаваньня міграцыі: Be:Belarus language issues/Migration proposal.

Osm-by галасаваньне 2022-03-26.png

У чэрвені 2022 была падрыхтавана штодённа панаўляемая старонка з прагрэсам і статыстыкаю моўных тэгаў https://tbicr.github.io/osm-name-migrate/ і скрыпт аўтаматызацы пераводу з аднае мовы на іншую https://github.com/tbicr/osm-name-migrate/blob/main/belarus_upd.py.

У верасьні-кастрычніку 2022 было праведзена галасаваньне па прапанове выкарыстоўваць беларускую мову па замоўчваньні на тэрыторыі Беларусі якую падтрымала больш за 3/4 галасоў: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Be:Belarus_language_issues/Migration_proposal

Правілы

Калі карыстальнік базы OSM выкарыстоўвае толькі тэг name, то любыя зьмены гэтага тэгу могуць вызываць нечаканы вынік. Але гэтага можна пазьбегнуць выконваючы наступныя пункты:

Пошук

Пошук павінен выкарыстоўваць name:LANG і name тэгі.

Паказ

Паўтараючы праблематыку тэгу name, ён не паказывае надпісы на дакладнай мове. Нажаль на дадзены момант mapnik выкарыстоўвае толькі тэг name для паказу надпісаў.

Таму каб паказываць надпісы трэба на выбранай карыстальнікам мове (+ таксама дадаткова на мове арыгіналу). Так працуюць google maps, yandex maps, maps.me, osm.and. Таксама існуюць моўныя рэндэры http://openstreetmap.by/ (па-беларуску і расейску), http://latlon.org/ (па-беларуску), https://www.mapbox.com/help/change-language/ (па-расейску).

Спасылкавая цэласнасьць

Для адраснага пошуку выкарыстоўваецца правіла: addr:street адрасу == name вуліцы. Калі зьмяніць толькі name, ці толькі addr:street, то знайсьці адрас на любой мове стане немагчыма, то бок адпаведнасьць гэтых тэгаў называецца спасылкавай цэласнасьцю. Спасылкавая цэласнасьць не павінна парушацца, для гэта павінны ўжывацца аўтаматычныя і паўатаматычныя падыходы пры перайменаваньнях.

Статыстычны аналіз кірылічных тэгаў https://github.com/tbicr/osm-name-migrate/blob/main/belarus-osm-links.md і ягоныя вынікі:

Адміністратыўнае падзяленьне

  • boundary=administrative + admin_level + name == addr:region - вобласьць
  • boundary=administrative + admin_level + name == addr:district - раён
  • boundary=administrative + admin_level + name == addr:subdistrict - сельскі савет

Населенныя пункты

Назвы абласьцёў, раёнаў і сельсаветаў маюць ня строгую спасылкавую да адапаведнага гораду (напрыклад, Віцебск - Віцебская вобласьць, Менск - Менскі раён, Гарані - Гаранскі сельсавет).

  • place + name IN name + boundary=administrative + admin_level - вобласьць
  • place + name IN name + boundary=administrative + admin_level - раён
  • place + name IN name + boundary=administrative + admin_level - сельскі савет
  • place + name == addr:city - места
  • place + name == addr:place - места
  • place + name == addr:suburb, landuse + name == addr:suburb - мікрараён
  • place + name == from - маршрут
  • place + name == to - маршрут
  • place + name == via - маршрут
  • place + name == destination + highway - маршрут
  • place + name == destination:backward + highway - маршрут
  • place + name == destination:forward + highway - маршрут
  • place + name IN official_name + highway - дарога
  • place + name == fire_hydrant:city - места
  • place + name == water_tank:city - вадасхоішча

Вуліцы

Адрасы без адпаведнае вуліцы і не па населенаму пункту можна пазначаць як addr:street:be і addr:street:ru. Тэгі addr:street:be ды addr:street:ru не з'яўляюцца стандартнымі або падтрымліваемымі. addr:street:ru усяго 1750, амаль выключна на тэрыторыі Украіны. Падобныя сытуацыя можа сусткакацца з тэгам addr:housenumber што можа ўтрымліваць літары адсутныя ў беларускай мове и / И, у дадзеных выпадках можна выкарыстоўваць addr:housenumber:be і addr:housenumber:ru.

  • highway + name == addr:street - вуліца
  • highway + name == addr2:street - вуліца
  • highway + name == from - маршрут
  • highway + name == to - маршрут
  • highway + name == via - маршрут
  • highway + name == destination:street + highway - маршрут
  • highway + name == destination:street:backward + highway - маршрут
  • highway + name == destination:street:forward + highway - маршрут
  • highway + name == fire_hydrant:street - вуліца

Іншае

  • waterway + name == destination + waterway - рака

Падыходы

Праўда на мясцовасьці

name павінен адпавядаць шыльдам (ці большасьці шыльдаў), беларуска- і расейскамоўныя адпаведнікі павінны быць у name:be і name:ru.

За

Супраць

  • мапа на mapnik будзе выглядаць стракатаю
    • мапа і так будзе стракатаю, глядзі праблематыку тэгу name, заўсёды можна падрыхатваць мапу на патрэбным моўным тэгу
  • для аднаго аб'ету сустракаюцца шыльды на розных мовах і ў розных варыянтах

Беларускамоўны

name павінен быць па-беларуску, беларуска- і расейскамоўныя адпаведнікі павінны быць у name:be і name:ru.

За

  • мапа на mapnik будзе выглядаць аднолькава
  • беларуская выкарыстоўваецца на шыльдах больш
  • у перапісе 2009 году беларускую роднаю назвалі большасьць насельніцтва Беларусі (62% http://www.belstat.gov.by/upload-belstat/upload-belstat-pdf/perepis_2009/5.8-0.pdf)
  • google maps і yandex maps выкарыстоўваюць мову карыстача (транслітарацыю зь беларускае) + беларускую як мову арыгіналу
  • новым геаграфічным аб'ектам назва даецца па-беларуску, пасьля чаго транслітаруецца на расейскую (http://pravo.newsby.org/belarus/zakon0/z326.htm Статья 17)
  • int_name выкарыстоўвае name:be за аснову

Супраць

  • унесеных назваў па-беларуску (name:be) меньш чым па-расейску (95972 розных name, 35935 розных name:be, 42090 розных name:ru, 83086 у name утрымліваюць кірылічныя літары, 11552 у name не ўтрымліваюць кірылічные літары)
  • далёка не заўсёды выконваецца парвіла Ground truth (https://wiki.openstreetmap.org/wiki/Good_practice#Map_what.27s_on_the_ground), то бок name не адпавядае шыльдам
  • няма папяровых мапаў па-беларуску (кірыліцаю)

Расейскамоўны

name павінен быць па-расейску, беларуска- і расейскамоўныя адпаведнікі павінны быць у name:be і name:ru.

За

  • мапа на mapnik будзе выглядаць аднолькава
  • па-расейску размаўляе большасьць насельніцтва Беларусі (на форуме агучавалась 74%), частка ўвогуле не разумее па-беларуску
  • так вырашылі ў 2009 і гэта не патрабуе зьменаў
  • дакумэнтаабарот вядзецца з выкарыстоўваньнем расейскамоўных геаграфічных назваў
  • на квітках міжгародняга і рэгіянальнага спалучэньня пішуць па-расейску
  • «Перечень местных автомобильных дорог» (па абласьцях) па-расейску

Супраць

Адкрытыя пытаньні

  1. З чаго і як павінна ўтравацца лацінcкая транслітарацыя int_name? Якая транслітарацыя павінна ўжывацца клясічная (Ł) ці афіцыйная (Ĺ)?
  2. Адсутнічае дакладны плян міграцыі, то бок што і якім чынам будзе зьмяняцца.
Retrieved from "https://wiki.openstreetmap.org/w/index.php?title=Be:Belarus_language_issues&oldid=2417743"