User:Szalona entropia/Sandbox/Znakowanie dróg w Polsce (propozycja zmian)

From OpenStreetMap Wiki
Jump to navigation Jump to search
Notice

NOWA WERSJA ROBOCZA

Artykułu Znakowanie dróg w Polsce

Na tej stronie znajdziesz krótkie i łatwe w przyswojeniu informacje dotyczące mapowania dróg w OpenStreetMap. Stanowi ona opracowanie używania klucza highway=* na terenie Polski, choć duża część poniższych informacji zgadza się z globalnym systemem mapowania. Przed przeczytaniem tego artykułu warto zapoznać się z głównym artykułem opisującym zastosowanie tego znacznika.

Drogi samochodowe

Poniżej zaprezentowano skrócony opis rodzajów dróg samochodowych i ich zastosowanie na mapie Polski wraz z przykładami. Po bardziej szczegółowe opisy zajrzyj na podstrony poświęcone poszczególnym typom dróg.

Podstawowe rodzaje dróg

Klasyfikacja dróg w OSM nie jest tożsama z klasyfikacją urzędową. Klasyfikacja urzędowa często jest dobrą bazą do ustalenia rodzaju drogi w OSM, ale nie należy się jej ściśle trzymać. Przykładowo, częstym błędem jest przeświadczenie, że każda droga wojewódzka powinna być oznaczona secondary. Istnieją zarówno drogi wojewódzkie, które można oznaczyć jako trunk, jak i takie, które powinno oznaczyć się unclassified. Do określania urzędowej klasyfikacji drogi służą dedykowane znaczniki, opisane w dalszej części tego artykułu.

Analizując daną drogę należy prawidłowo zidentyfikować jej funkcję w sieci dróg i rozpatrywać jako całość. Może to być np. odcinek od centrum miasta do autostrady, odcinek drogi między dwoma miastami, droga międzynarodowa przecinająca cały kraj. Niedopuszczalne jest "pocięcie" drogi na fragmenty i dobieranie różnych klasyfikacji dla poszczególnych fragmentów. Wyjątkiem są drogi typu motorway i trunk (powiązane z parametrami jakościowymi) oraz drogi budowane etapami, które docelowo mają stworzyć spójną całość.

W związku z powyższym, dobór typu drogi w OSM (zwłaszcza dróg o klasyfikacji pomiędzy primary a unclassified) często może mieć charakter uznaniowy. W przypadkach wątpliwych i spornych zalecana jest konsultacja z lokalną społecznością i z bardziej doświadczonymi twórcami OSM.

highway=motorway

Autostrady (oznakowane znakami Znak D9.svg) i drogi ekspresowe dwujezdniowe (oznakowane znakami PL road sign D-7.svg), posiadające pas awaryjny.

Uwaga: w przypadku tego typu dróg wymagane jest uzupełnienie informacji o ich klasie technicznej (patrz poniżej)

highway=trunk

Drogi bezkolizyjne jedno- i dwujezdniowe (zarówno w miastach jak i poza nimi), niespełniające warunków dla motorway. Drogi wyróżniające się parametrami technicznymi, pozwalające na szybkie i komfortowe przemieszczanie się. W warunkach polskich są to w szczególności:

  • dwujezdniowe autostrady i drogi ekspresowe nieposiadające pasa awaryjnego,
  • wszystkie drogi ekspresowe jednojezdniowe,
  • bezkolizyjne jedno- i dwujezdniowe drogi nie będące autostradami ani drogami ekspresowymi, zarówno w miastach jak i poza nimi,
  • kolizyjne dwujezdniowe drogi wyprowadzone poza obszar zabudowany, pod warunkiem, że liczba miejsc kolizyjnych jest stosunkowo niewielka.
Przykłady dróg typu trunk

highway=primary

Drogi ważne w skali kraju, niespełniające wymagań dla motorway ani trunk. Większość dróg krajowych, niektóre ważne drogi niższych kategorii oraz najważniejsze drogi wlotowe i przelotowe w dużych miastach (ponad 150 tys. mieszkańców).

Przykłady dróg typu primary w dużych miastach
Przykłady dróg o kategorii niższej niż krajowa, które mogą być oznaczone jako primary

highway=secondary

Mniej ważne drogi, uzupełniające główną sieć drogową. Drogi ważne w skali województwa (regionu). Większość dróg wojewódzkich, niektóre mniej ważne drogi krajowe, ważniejsze drogi niższych kategorii, a także najważniejsze drogi wlotowe i przelotowe w średnich miastach (50-150 tys. mieszkańców) i główne drogi międzydzielnicowe w dużych miastach.

Przykłady dróg typu secondary w dużych miastach
Przykłady dróg typu secondary w średnich miastach
Przykłady dróg krajowych, które powinny być oznaczone jako secondary
  • DK56 (droga o marginalnym znaczeniu w krajowej sieci drogowej)
  • DK63 na odcinku przygranicznym (brak możliwości przekroczenia granicy)
  • DK94 w Bytomiu (ruch tranzytowy odbywa się obwodnicą)
Przykłady dróg o kategorii niższej niż wojewódzka, które mogą być oznaczone jako secondary

highway=tertiary

Drogi leżące poza główną siecią drogową, ale pełniące funkcję zbiorczą w skali powiatu. Najczęściej stanowią połączenia miast będących siedzibami powiatów z siedzibami gmin i siedzib gmin między sobą. Tertiary to również najważniejsze ulice w małych miastach, główne ulice w średniej wielkości miastach oraz główne ulice osiedlowe w dużych miastach (którymi najczęściej porusza się komunikacja miejska).

Przykłady typowych dróg powiatowych, które powinny być oznaczone jako tertiary
Przykłady dróg wojewódzkich, które powinny być oznaczone jako tertiary
Przykłady dróg typu tertiary w miastach

highway=unclassified

Drogi uzupełniające sieć drogową, o najniższym stopniu ważności w tej sieci. Ważne są tylko w skali gminy i łączą ze sobą wsie. Najczęściej wąskie, o niskich parametrach. W miastach są to mało ważne ulice, niebędące residential (patrz poniżej). Zasadniczo drogi utwardzone, ale nie jest to warunek konieczny. Jeśli jedyna droga dojazdowa do danej miejscowości jest nieutwardzona, to również powinna być oznaczona jako unclassified. W przypadku dróg nieutwardzonych warto uzupełnić znacznik surface=*.

Przykłady dróg typu unclassified

highway=residential

Ulice, których główną funkcją jest dojazd do zabudowy mieszkaniowej/biurowej/przemysłowej, nieistotne z punktu widzenia sieci połączeń drogowych. Nie pełnią funkcji przelotowych; używane są zazwyczaj jedynie przez osoby mieszkające bądź pracujące przy danej ulicy. Mogą być zarówno utwardzone, jak i nieutwardzone. W przypadku dróg nieutwardzonych warto uzupełnić znacznik surface=*.

Uwagi

Drogi typu residential nie są odpowiednikiem unclassified w obszarze zabudowanym.

Jeśli ulica oznakowana jest jako strefa zamieszkania (pieszy może się poruszać swobodnie po całej szerokości ulicy i ma pierwszeństwo przed pojazdami), to należy zamiast residential oznaczyć ją jako highway=living_street.

Przykłady dróg typu residential

highway=service

Drogi (często ślepe) zapewniające dojazd do obiektów takich jak: pojedyncze budynki, parkingi, stacje benzynowe, obiekty przemysłowe itp. Ich jedyną funkcją jest dojazd do danego obiektu.

Przeznaczenie drogi można uszczegółowić używając znacznika service=* (szczegóły są podane na podstronie dotyczącej tego znacznika).

Przykłady dróg typu service

highway=track

Drogi polne i leśne (najczęściej nieutwardzone) o szerokości odpowiedniej dla co najmniej jednego samochodu (węższe drogi oznacz highway=path). Służą tylko rolnikom i leśnikom; nie pełnią funkcji dojazdowej do zabudowy mieszkaniowej. Jakość drogi można dokładniej opisać za pomocą tracktype=*.

Uwaga

Znacznik track nie służy do oznaczania nieutwardzonych dróg niebędących dojazdem do pól uprawnych czy lasów. Takie drogi oznacz unclassified, residential lub service w zależności od pełnionej przez nie funkcji.

Przykłady dróg typu track

Łącznice

Fragmenty węzłów drogowych oraz niektóre fragmenty skrzyżowań jednopoziomowych powinny być oznaczane przy pomocy klucza highway=*_link, gdzie gwiazdka oznacza wybrany typ drogi (od motorway do tertiary). Szczegółowe zasady stosowania tego typu znaczników są opisane w poświęconym im artykule.

Klasyfikacja urzędowa dróg

W tej sekcji opisano pokrótce urzędową klasyfikację dróg w Polsce i sposób oznaczania tych informacji w OpenStreetMap.

Kategorie dróg w Polsce

Kategoria drogi określa jej prawnego zarządcę. Kategorie dróg występujące w Polsce są następujące[1]:

  1. drogi krajowe (2),
  2. drogi wojewódzkie (4),
  3. drogi powiatowe (6),
  4. drogi gminne (7),
  5. drogi wewnętrzne.

Znacznik highway:category:pl=* służy do przechowywania informacji o kategorii drogi. Jako jego wartość należy wpisać liczbę zgodnie z powyższym wykazem. Liczby te odpowiadają przyjętemu w Polsce sposobowi oznaczania poziomów administracyjnych. Znacznik ten jest wymagany dla dróg oznaczonych jako motorway lub trunk.

Klasy techniczne dróg w Polsce

Klasa techniczna jest związana z parametrami technicznymi drogi (takimi jak: szerokość pasa ruchu, prędkość projektowa, dopuszczalne promienie łuków, nachylenia podłużne itp.). W Polsce wyróżnia się następujące klasy techniczne dróg[2]:

  1. autostrady (A),
  2. drogi ekspresowe (S),
  3. drogi główne ruchu przyspieszonego (GP),
  4. drogi główne (G),
  5. drogi zbiorcze (Z),
  6. drogi lokalne (L),
  7. drogi dojazdowe (D).

Do przechowywania informacji o klasie technicznej drogi służy znacznik highway:class:pl=*. Jako jego wartość należy wpisać oznaczenie literowe klasy drogi (jak w powyższym wykazie). Znacznik ten jest wymagany dla dróg oznaczonych jako motorway lub trunk. W przypadku pozostałych dróg informacja o ich klasie może być trudna do ustalenia.

Odnośniki

  1. ↑ USTAWA o drogach publicznych http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20170002222/U/D20172222Lj.pdf
  2. ↑ ROZPORZĄDZENIE MINISTRA TRANSPORTU I GOSPODARKI MORSKIEJ w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie. http://prawo.sejm.gov.pl/isap.nsf/download.xsp/WDU20160000124/O/D20160124.pdf
Retrieved from "https://wiki.openstreetmap.org/w/index.php?title=User:Szalona_entropia/Sandbox/Znakowanie_dróg_w_Polsce_(propozycja_zmian)&oldid=2300607"