NL:Tagging van Nederlandse wegen

From OpenStreetMap Wiki
Jump to navigation Jump to search
Vlag van Nederland Project Nederland +/-
Conventies:
Deelprojecten:

De volgorde van de categorieën geeft het belang aan binnen de hiërarchie van het wegennetwerk (van groot naar klein)

Auto(snel)wegen

Type weg Tags Beschrijving Voorbeelden Bord Foto
Autosnelweg highway=motorway
oneway=yes
ref=A..
int_ref=E ..
Een autosnelweg is een conflictvrije weg (fysiek gescheiden rijrichtingen, ongelijkvloerse kruisingen) bestemd voor gemotoriseerd verkeer dat ten minste 60 km/h kàn rijden.

Tenzij anders aangegeven is de maximumsnelheid 130 km/h.

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden bestaat de autosnelweg enkel in de wetgeving van Europees Nederland.

Wikipedia

A29/E25 Nederlands verkeersbord G1.svg
Autosnelweg A29.
Autoweg highway=trunk
motorroad=yes
ref=N../S..
Een autoweg is een weg die alleen toegankelijk is voor motorvoertuigen die ten minste 50 km/h kàn rijden (op Curaçao 40 km/h, maar moet je het ook echt rijden). Net als op autosnelwegen is het verboden om te keren, achteruit te rijden, onnodig stil te staan of de vluchtstrook te gebruiken. Een verschil met autosnelwegen is dat autowegen niet altijd fysiek gescheiden rijrichtingen of ongelijkvloerse kruisingen hebben.

Tenzij anders aangegeven is de maximumsnelheid 100 km/h buiten de bebouwde kom, of 50 km/h binnen de bebouwde kom, of 80 km/h op Curaçao ongeacht binnen of buiten bebouwde kom.

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden bestaat de autoweg enkel in de wetgeving van Europees Nederland en Curaçao. Er zijn momenteel echter geen autowegen op Curaçao aangelegd.

Wikipedia

N33, N59 Nederlands verkeersbord G3.svg
Autoweg N59 buiten de bebouwde kom.
Onderbreking in auto(snel)weg highway=trunk
motorroad=no
ref=N../S..
Wegsegmenten in rotondes/kruispunten/aansluitingen/knooppunten in het auto(snel)wegnetwerk die zelf geen auto(snel)wegstatus hebben. Deze tags zijn nadrukkelijk niet bedoeld voor langere stukken niet-auto(snel)weg, maar alleen als opvulling van kleine "gaten" tussen een beëindiging van auto(snel)wegstatus en een nieuw begin van auto(snel)wegstatus. Voor andere stukken niet-auto(snel)weg, gebruik highway=primary/secondary/... (zie hieronder).

Tenzij anders aangegeven is de maximumsnelheid 80 km/h buiten de bebouwde kom (Curaçao: 60 km/h) of 50 km/h binnen de bebouwde kom (Curaçao: 40 km/h). Merk op dat highway=trunk motorroad=no geen toegangsrestricties impliceert, dus bijv. een rotonde in een autoweg met deze tags kan standaard worden gebruikt om de autoweg over te steken, ook door verkeer dat niet op een autoweg met highway=trunk motorroad=yes mag komen. Voeg andere toegangsrestrictie-tags toe als dat niet de bedoeling is (zie Borden: geslotenverklaringen).

Discussie op OpenStreetMap Forum

N255 bij Wissenkerke, Verkeersplein Gieten Nederlandse verkeersborden G2G4G1G3.svg
Onderbreking in autoweg N255 bij Wissenkerke.
Niet-autoweg met autoweg-maximumsnelheid highway=trunk
motorroad=no
expressway=yes
maxspeed=..
Niet-autoweg met een maximumsnelheid alsof het wel een autoweg is. De door een verkeersbord aangegeven maximumsnelheid is hoger dan de wettelijke maximumsnelheid buiten de bebouwde kom (>80 km/h, Curaçao: >60 km/h).

Binnen het Koninkrijk der Nederlanden komt deze situatie momenteel alleen voor op Curaçao.[1]

Onderbrekingen in de verhoogde maximumsnelheid kunnen worden getagd als onderbreking in auto(snel)weg.

RING Curaçao
Niet-autoweg RING Curaçao met autoweg-maximumsnelheid.


Wegen buiten de bebouwde kom

Type weg Tags Beschrijving Voorbeelden Bord Foto
N-weg t/m 400 highway=primary
ref=N..
Wegen aangeduid met N-nummer niet groter dan 400 (die geen autoweg zijn). Wegen met een nummer onder de 100 zijn vaak (maar niet altijd) in beheer bij het rijk. Met een nummer boven de 100 zijn vaak (maar niet altijd) in beheer bij een decentrale overheid (provincie, gemeente). Vaak zijn deze wegen met aparte borden (zoals C09 en/of C16) gesloten voor langzaam verkeer. In de volksmond worden deze wegen vaak allemaal "provinciale weg" genoemd.Wikipedia N256 NLD-N256.svg
Provinciale weg N256
N-weg 401 en hoger highway=secondary
ref=N..
Wegen aangeduid met N-nummer groter dan 400 (die geen autoweg zijn), tenzij hun functie zo belangrijk is dat deze reeds als primary geclassificeerd zijn. Wegen met een nummer onder de 100 zijn vaak (maar niet altijd) in beheer bij het rijk. Met een nummer boven de 100 zijn vaak (maar niet altijd) in beheer bij een decentrale overheid (provincie, gemeente). In de volksmond worden deze wegen vaak allemaal "provinciale weg" genoemd.

Wikipedia

N441 NLD-N441.svg

(vaak niet vermeld op bewegwijzering)

Wegen (geen N-wegen) met als functie het verbinden van dorpen of een dorp met een stad. highway=tertiary
tertiary
Wegen in landelijke gebieden die toegang bieden tot bebouwing en officieel geen doorgaande functie hebben. highway=unclassified Wegen voor het ontsluiten van buitengebied, vaak smaller dan doorgaande wegen.
unclassified


Wegen binnen de bebouwde kom

Type weg Tags Beschrijving Voorbeelden Bord Foto
Officiele ringwegen (in grotere steden) highway=primary Een weg die een groot deel van het verkeer binnen een stad weghoudt uit het centrum en door de gemeente als ringweg aangeduid wordt. Stadsring Utrecht Nederlands verkeerssymbool - binnenstedelijke ring.svg

(bijvoorbeeld)

Belangrijke toegangswegen naar een officiele ringweg, bijvoorbeeld vanaf een snelweg. highway=primary De belangrijkste zijwegen van een officiele ringweg. Drachtsterweg (N31 - Ring Leeuwarden) of N525 (A1 - Ring Hilversum)
S-wegen highway=primary of highway=secondary
ref=S..
Belangrijke wegen die een stad doorkruisen met S... nummering. Deze komen voor in Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Nijmegen, Zaanstad en Heerlen. S101 in Amsterdam NLD-S101.svg
N-wegen Zie "Autoweg", "N-weg t/m 400" of "N-weg 401 en hoger" Een deel (of onderbreking?) van een N-weg binnen de bebouwde kom krijgt in principe dezelfde tag als de N-weg buiten de bebouwde kom. N14 in Den Haag NLD-N14.svg
In steden met een officiele ringweg: overige wegen die grote delen (meerdere wijken) van de stad ontsluiten. highway=secondary Wegen binnen een stad die vaak wijken scheiden. Soms gescheiden banen. IJdoornlaan, Amsterdam
secondary
Onofficiele ringweg highway=secondary In plaatsen zonder officiele ringweg: een ringweg of een andere weg die de mogelijkheid biedt om van de ene kant naar de andere kant van de woonplaats te rijden (dit is dus een functie van die weg). Een (gedeeltelijke) ringweg kan gecombineerd zijn met bijvoorbeeld een N-weg die door de plaats heen loopt. ?
Wijktoegangsweg highway=tertiary Wegen die toegang bieden tot enkele wijken (of een grote wijk), vaak aftakkingen van primary of secondary wegen. De van Duurzaam Veilig terminologie afgeleide wijkontsluitingswegen of wijktoegangswegen vallen hier onder. De wegen in die (sub)categorie hebben ook een verblijfsfunctie (dus meerdere huizen aan de weg). Torenwijk, Odoornerveen(?)
? highway=unclassified Overige wegen binnen de bebouwde kom die toegang bieden tot een beperkt gebied (bijvoorbeeld 1 wijk).
? highway=unclassified Wegen binnen een woonwijk zonder huizen, eventueel met bedrijfspanden.
Erftoegangsweg highway=residential Straten binnen woonwijken waar vooral woonhuizen aan staan, maar geen doorgaande wegen binnen wijken (tertiary).
Straat
Fietsstraat highway=*
cyclestreet=yes
Wegen ingericht voor doorgaand fietsverkeer, maar ook toegankelijk voor auto's.
Fietsstraat
Erf
(tot 1988 woonerf)
highway=living_street
maxspeed=15
Wegen die voetgangers over de volle breedte mogen gebruiken en waar een maximumsnelheid geldt van 15 km/uur.
Woonerf


Overige wegen en paden

Type weg Keys Beschrijving Voorbeelden Bord Foto
Toegangswegen naar parkeerplaatsen, stadions, grote bedrijvenparken etc die niet een normale weg zijn. highway=service Bijvoorbeeld een toegangsweg naar een parkeerplaats. De meeste van dit soort wegen zijn duidelijk geen normale weg, maar vallen niet onder 'unclassified', omdat ze een ander doel hebben. Toegangsweg naar een parkeerplaats.
Busbaan, taxi's toegestaan
(zonder geleider)
highway=busway
taxi=yes

Oude tagging
(nog veel voorkomend):
highway=service
access=no
psv=yes
Rijbaan exclusief voor gebruik door bussen die openbaar vervoer verzorgen en taxi's, en zonder geleider (daarvoor is highway=bus_guideway). Nederlands verkeersbord F13.svg
Busbaan
Busbaan, taxi's verboden
(zonder geleider)
highway=busway

Oude tagging
(nog veel voorkomend):
highway=service
access=no
bus=yes
Rijbaan exclusief voor gebruik door bussen die openbaar vervoer verzorgen, en zonder geleider (daarvoor is highway=bus_guideway). Nederlands verkeersbord F13.svg
Busbaan
Voetpad highway=footway
traffic_sign=NL:G7
Voetpad met RVV-bord, vaak vrijliggend. Voetgangers mogen niet op een naastgelegen rijbaan, fietspad of fiets/bromfietspad lopen (RVV art. 4). Nederlands verkeersbord G7.svg
Voetpad
Ruiterpad highway=bridleway

traffic_sign=NL:G9

foot=no

vehicle=no

Ruiterpad met RVV-bord. Ruiters zijn de enige die van dit pad gebruik mogen maken, en het gebruik is verplicht als het parallel ligt aan een rijbaan (RVV art. 8). Voetgangers, fietsers en bestuurders van motorrijtuigen mogen geen gebruik maken van een ruiterpad (zie RVV art. 4 tm 10).

Op paden voor ruiters met andere tekens dan RVV-borden kunnen andere voorwaarden gelden; om deze paden te onderscheiden van ruiterpaden met RVV-bord kan voor dergelijke paden highway=path of highway=track worden gebruikt met de van toepassing zijnde waarden voor horse=* en foot=* etc..

Nederlands verkeersbord G9.svg
Ruiterpad
Verplicht Fietspad highway=cycleway
traffic_sign=NL:G11
mofa=yes
moped=no
Vrijliggend fietspad, op basis van verkeersregel ook voor snorfietsen, niet voor bromfietsen. Fietsers en snorfietsers mogen niet op een naastgelegen rijbaan rijden, behalve fietsen met meer dan twee wielen die met inbegrip van de lading breder zijn dan 0,75 meter. Deze brede fietsen mogen wel gebruik maken van de naastgelegen rijbaan (RVV 1990: artikel 5, lid 4). De naastgelegen rijbaan is daarom bicycle=use_sidepath. Voetgangers mogen niet op een naastgelegen rijbaan lopen. Nederlands verkeersbord G11.svg
Verplicht fietspad
Fiets/bromfietspad highway=cycleway
traffic_sign=NL:G12a
mofa=designated
moped=designated
Vrijliggend fietspad, ook voor snorfietsen en bromfietsen. Fietsers, snorfietsers, en bromfietsers mogen niet op een naastgelegen rijbaan rijden, behalve fietsen en bromfietsen met meer dan twee wielen die met inbegrip van de lading breder zijn dan 0,75 meter. Deze brede (brom)fietsen mogen wel gebruik maken van de naastgelegen rijbaan (RVV 1990: artikel 5, lid 4 en artikel 6, lid 3). De naastgelegen rijbaan is daarom bicycle=use_sidepath en moped=use_sidepath. Voetgangers mogen niet op een naastgelegen rijbaan lopen. Nederlands verkeersbord G12a.svg
Verplicht fiets/bromfietspad
Onverplicht Fietspad highway=cycleway
traffic_sign=NL:G13
mofa=no
moped=no
Vrijliggend fietspad, niet voor snorfietsen en bromfietsen. Fietsers mogen ook op een naastgelegen rijbaan rijden. Voetgangers mogen niet op een naastgelegen rijbaan lopen.
Onverplicht fietspad
Bromfietsdoorsteek highway=cycleway
moped=designated
traffic_sign=NL:D103
Een speciale afrit van de hoofdrijbaan naar een fietspad (of parallelweg) voor bromfietsers. Meestal bij een overgang van een Verplicht Fietspad (traffic_sign=NL:G11) naar een Fiets/bromfietspad (traffic_sign=NL:G12a). Je vind deze vaak bij het einde van de bebouwde kom. Let er ook op dat ter hoogte van de bromfietsdoorsteek zowel de fietspaden als de hoofrijbaan gesplitst dienen te worden wegens verschillende toegangsregels.Voor de fietspaden zie de verschillende varianten hierboven. Voor de hoofdrijbaan geldt veelal dat het deel waar brommers niet zijn toegestaan een moped=use_sidepath geldt en in het geval van een expliciet bromfietsverbod (bv C13 of C15) een moped=no. Nederlands Verkeersbord D103.svg
Bromfietsdoorsteek bij verlaten bebouwde kom
Bromfietsdoorsteek highway=cycleway
moped=designated
traffic_sign=NL:D104
Een speciale oprit van een fietspad (of parallelweg) naar de hoofdrijbaan voor bromfietsers. Meestal bij een overgang van een Fiets/bromfietspad (traffic_sign=NL:G12a) naar een Verplicht Fietspad(traffic_sign=NL:G11). Je vind deze vaak bij het begin van de bebouwde kom. Let er ook op dat ter hoogte van de bromfietsdoorsteek zowel de fietspaden als de hoofrijbaan gesplitst dienen te worden wegens verschillende toegangsregels.Voor de fietspaden zie de verschillende varianten hierboven. Voor de hoofdrijbaan geldt veelal dat het deel waar brommers niet zijn toegestaan een moped=use_sidepath geldt en in het geval van een expliciet bromfietsverbod (bv C13 of C15) een moped=no. Nederlands Verkeersbord D104.svg


Geslotenverklaringen

Hoofdartikel: NL:Overzicht Nederlandse Verkeersborden#C: Geslotenverklaring

Geslotenverklaringen voor bepaalde vervoerwijzen kunnen worden aangegeven door middel van vervoerwijze-specifieke access-tags.

Zie het verkeersbordenoverzicht voor welke tags bij welk verkeersbord horen.

Zie verder

  1. Gebruik van highway=trunk op Curaçao is organisch begonnen met de ringweg in changeset 81902939, later uitgebreid met de Kaya Don Martina in changeset 93818410.