NL:Key:place
place |
Omschrijving |
---|
De place tag wordt gebruikt op een enkele node in het centrum van een benoemde plaats. |
Groep: Plaatsen |
Gebruikt op deze elementen |
Gedocumenteerde waarden: 31 |
Vereist |
|
Nuttige combinaties |
|
Zie ook |
Status: de facto |
Gereedschappen voor deze tag |
Deze tag wordt gebruikt ter indicatie van de status van een locatie of gebied. Het gaat daarbij vooral over woonplaatsen of woongebieden. Deze pagina behandelt vier waarden: city, town, village en hamlet.
Theoretische afwegingen
Verschillende manieren van categorisering zijn besproken in een forumdiscussie die in december 2017 op gang kwam en oorspronkelijk alleen over inwonertallen ging:[1]
- Indeling alleen of hoofdzakelijk op basis van inwonertal --> nadeel: doet geen recht aan regionale verschillen in o.a. bevolkingsdichtheid
- Indeling o.b.v. historische stadsrechten en meest gebruikte benaming --> nadeel: sluit niet aan bij de huidige werkelijkheid en de Engelse termen
- Indeling o.b.v. omvang en kwaliteit voorzieningen --> nadeel: moeilijk om te baseren op betrouwbare cijfers
- Indeling o.b.v. een formule die o.a. de afstand tot de dichtstbijzijnde grotere plaats meeneemt: --> nadeel: is al gauw te complex en kunstmatig
- Indeling o.b.v. een combinatie van richtlijnen en interpretatie van mappers/gemeenschap --> nadeel: subjectiviteit speelt een grote rol
In de praktijk is de laatste optie momenteel in werking met als richtlijn voor 'city': meer dan 100.000 inwoners en/of provinciale hoofdstad, aangevuld met enkele andere belangrijke regionale plaatsen.
Situatie voorafgaand aan de discussie
Inwoneraantallen en place-tags zijn ooit tijdens een AND-import in 2007 aan OSM toegevoegd. Veel van de place-tags zijn door de OSM-gemeenschap gecorrigeerd maar wat betreft de kleinere plaatsen was er nog wel wat werk te doen. In de bewerkingsgeschiedenis van sommige plaatsen is terug te zien dat de waarde meermaals is gewijzigd, meestal tussen city en town of tussen town en village.
In december 2017 waren als 'city' getagd: alle 22 plaatsen boven de 100.000 inwoners (zie tabel op deze pagina) plus provinciale hoofdsteden Leeuwarden, Assen en Lelystad plus Emmen, Deventer, Ede, Alkmaar, Venlo en Heerlen. Op basis van het overleg op het forum is Middelburg als provinciale hoofdstad daaraan toegevoegd.
Aanpassingen begin 2018
Mapper AndriesWijma heeft de place-tags van alle steden en dorpen in Nederland gecontroleerd en inwonertallen toegevoegd. De als city aangegeven plaatsen zijn gehandhaafd en de towns zijn nauwelijks gewijzigd. Er zijn vooral villages omgezet naar hamlet.
Voor het onderscheid tussen village en hamlet zijn, behalve inwonertal, diverse factoren meegenomen zoals: woonplaats volgens de BAG ('eigen' grondgebied) / eigen postcode of niet, indeling en benaming door gemeente, wijze van afbakening (bebording), dorpsvoorzieningen en structuur van de plaats (compacte kern met zeker tientallen woningen of enkel verspreide bewoning). Zo kan voor een plaats met 70 inwoners met compacte en herkenbare dorpskern in een dunbevolkt gebied de waarde village zijn gekozen terwijl een plaats bestaande uit 300 inwoners verspreid over een buitengebied als hamlet is beoordeeld.
Hoevaak worden de verschillende tags momenteel (update mei 2018) gebruikt?
- 32 x city
- 268 x town
- 2109 x village
- 3589 x hamlet (meestal zonder population)
Alle Nederlandse woonplaatsen boven de 25 duizend inwoners zijn aangegeven als town of city. Tussen de 25 en 5 duizend inwoners is de bevolkingsdichtheid in de regio als belangrijkste aanvullende factor gebruikt voor de keuze tussen town en city. Drie plaatsen met minder dan 5 duizend inwoners (maar meer dan 4 duizend) zijn gehandhaafd als town.
Aanpassingen in Fryslân in 2022
Lokale mappers E de Wit en AndriesWijma hebben in 2022 overeenstemming bereikt over een aanpassing van de beoordeling 'village' tegenover 'hamlet'. Voortaan wordt de structuur en historie van kleine plaatsen in Fryslân doorslaggevend boven inwonertal. Geschiedkundig gezien is de aanwezigheid van een kerk en de positie daarvan ten opzichte van de bebouwing een goede graadmeter. De bebouwing dient daarbij een zekere kern te bevatten, waarbij een verzameling van een vijftal huizen als minimum kan worden aangehouden.
Bij twijfelgevallen kan worden gekeken naar eventuele consistente betitelingen in officiële stukken en afbakening door blauwe komborden tegenover witte borden. Deze factoren geven op zichzelf geen eenduidige uitkomst ten aanzien van de werkelijkheid.
Voorstellen op het forum
Een eerder voorstel van mapper AndriesWijma:
- City: minimaal 50.000 inwoners
- Town: 5.000-50.000 inwoners
- Village: 250-5.000 inwoners, of minder dan 250 inwoners maar dorpsstatus
- Hamlet: minder dan 250 inwoners of meer dan 250 inwoners maar geen dorpsstatus (voor dit laatste geval is misschien een andere waarde meer geschikt)
Een voorstel van mapper Marczoutendijk:
- City: Hoofdplaats óf minimaal 100.000 inwoners
- Town: 25.000-100.000 inwoners
- Village: 250-25.000 inwoners
- Hamlet: minder dan 250 inwoners
Een voorstel van mapper Byckel voor het gebruik van de volgende profielen:
place=hamlet
- Boerderijen en huizen. Eventueel aanwezige aktiviteit vooral gebaseerd op toeval.
place=village
- Een kerk, veelal van de in de regio meest voorkomende stroming
- Basisschool en/of kinderdagverblijf
- Beperkte, voornamelijk lokale middenstand
- een of een paar cafe(s)/cafetaria(s)
- Optredens lokale groepen, incidentele filmvertoningen, enkele gangbare verenigingen (bijv. voetbal)
- Gemeenschapshuis, huisartsenpraktijk
- Voornamelijk lokale bedrijvigheid
place=town
- Meerdere kerken, een enkele ook in een andere stroming dan gebruikelijk
- Hoofdvestiging middelbare school
- Minstens 1 aaneengesloten winkelgebied met ruime winkelkeus, ook in niet-levensmiddelen
- Verschillende goede restaurants/keus uit allerlei cafes/ een nachtclub met regionale allure
- Klein theater/bioscoop/filmhuis, regelmatig optredens bekende artiesten, royale keus uit sport en creatieve aktiviteiten
- Hoofdplaats gemeente, politie, professionele brandweer, klein regionaal ziekenhuis
- Bedrijventerreinen met enkele grote of meerdere middelgrote bedrijven
place=city
- Gebedshuizen voor uiteeenlopende religies, ook voor kleine stromingen
- Hoger onderwijs (Hogeschool/Universiteit)
- Groot winkelaanbod, meerdere winkelcentra/outlets
- Uitgebreid(e) en modern(e) uitgaansgebied(en), zeer grote diversiteit
- Grote bioscopen/theaters, publiekstrekkers, bekende sportclubs, bijeenkomsten van niet-gangbare belangengroepen.
- Eigen gemeente, landelijk bekend ziekenhuis
- Uitgebreide industriele/bedrijven gebieden met internationale ondernemingen
Tabel met inwonertallen
Andries Wijma maakte dit overzicht van plaatsen met meer dan 50.000 inwoners (peildatum 1 januari 2017).
City in OSM? | plaatsnaam | inwonertal | Provinciale rang | Hoofdplaats provincie? | Gemeente > 100k |
---|---|---|---|---|---|
city | Amsterdam | 841.282 | 1 | nee | ja |
city | Rotterdam | 572.392 | 1 | nee | ja |
city | Den Haag | 525.745 | 2 | ja | ja |
city | Utrecht | 295.591 | 1 | ja | ja |
city | Eindhoven | 226.921 | 1 | nee | ja |
city | Groningen | 201.242 | 1 | ja | ja |
city | Almere | 200.914 | 1 | nee | ja |
city | Tilburg | 194.433 | 2 | nee | ja |
city | Nijmegen | 163.487 | 1 | nee | ja |
city | Haarlem | 158.593 | 2 | ja | ja |
city | Arnhem | 155.694 | 2 | ja | ja |
city | Breda | 150.008 | 3 | nee | ja |
city | Enschede | 148.874 | 1 | nee | ja |
city | Apeldoorn | 141.107 | 3 | nee | ja |
city | Amersfoort | 139.259 | 2 | nee | ja |
city | Zoetermeer | 124.780 | 3 | nee | ja |
city | Zwolle | 124.505 | 2 | ja | ja |
city | Leiden | 123.753 | 4 | nee | ja |
city | Maastricht | 120.105 | 1 | ja | ja |
city | Dordrecht | 118.703 | 5 | nee | ja |
city | 's-Hertogenbosch | 115.903 | 4 | ja | ja |
city | Delft | 101.386 | 6 | nee | ja |
city | Alkmaar | 96.460 | 3 | nee | ja |
city | Leeuwarden | 91.992 | 1 | ja | ja |
Helmond | 90.609 | 5 | nee | nee | |
Amstelveen | 89.321 | 4 | nee | nee | |
Hilversum | 88.888 | 5 | nee | nee | |
Deventer | 81.505 | 3 | nee | nee | |
Purmerend | 79.915 | 6 | nee | nee | |
Hengelo | 79.798 | 4 | nee | nee | |
Schiedam | 77.890 | 7 | nee | nee | |
city | Lelystad | 76.969 | 2 | ja | nee |
Zaandam | 76.804 | 7 | nee | ja | |
Hoofddorp | 74.304 | 8 | nee | ja | |
Hoorn | 72.493 | 9 | nee | nee | |
city | Ede | 72.460 | 4 | nee | ja |
Vlaardingen | 71.991 | 8 | nee | nee | |
Gouda | 71.752 | 9 | nee | nee | |
Spijkenisse | 71.647 | 10 | nee | nee | |
Alphen aan den Rijn | 71.428 | 11 | nee | ja | |
Almelo | 69.174 | 5 | nee | nee | |
city | Heerlen | 67.943 | 2 | nee | nee |
Roosendaal | 67.390 | 6 | nee | nee | |
city | Assen | 66.895 | 1 | ja | nee |
Capelle aan den IJssel | 66.421 | 12 | nee | nee | |
city | Venlo | 64.339 | 3 | nee | ja |
Veenendaal | 64.277 | 3 | nee | nee | |
Nieuwegein | 61.869 | 4 | nee | nee | |
Oss | 57.665 | 7 | nee | nee | |
city | Emmen | 56.113 | 2 | nee | ja |
Heerhugowaard | 54.950 | 10 | nee | nee | |
Zeist | 52.715 | 5 | nee | nee | |
Bergen op Zoom | 51.834 | 8 | nee | nee | |
Rijswijk | 51.027 | 13 | nee | nee |