Fa:Key:oneway
![]() |
توضیحات |
---|
ویژگیهای خطی که کاربران تنها میتوانند در یک جهت در آنها حرکت کنند. در بزرگراهها، خطوط زیپلاینی و سایر ویژگیها به کار میرود. ![]() ![]() |
گروه: محدودیتها |
روی این عنصرها بهکار میرود |
مقادیر مستند: 5 |
ترکیبات مفید |
|
وضعیت: دفاکتو |
ابزارهای مفید برای این برچسب |
برچسب oneway برای نشان دادن محدودیت دسترسی در highwayها و سایر ویژگیهای خطی برای وسایل نقلیه، در صورت لزوم، به کار میرود. این به این معناست که این برچسب باید زمانی استفاده شود که این مسیر تنها توسط وسایل نقلیه در یک جهت قابل استفاده باشد. توجه داشته باشید که تابلوی "ورود ممنوع" که از یک طرف یا یک نقطه از جاده ورود را ممنوع میکند، بهطور خودکار به این معنا نیست که کل جاده یکطرفه است (به دنبال تابلوهای یکطرفه یا علائم جادهای باشید).
به صفحه access=*
مراجعه کنید تا محدودیتهای دقیقتری اضافه کنید.
نحوه نقشهبرداری
استفاده عادی
برای علامتگذاری یک highway (یا سایر ویژگیهای خطی) بهعنوان یکطرفه، کافی است برچسب oneway را اضافه کنید:
توجه داشته باشید که برچسب oneway نسبت به جهت ترسیم ویژگی خطی ("way") در OpenStreetMap تعریف میشود. شناسایی جهت یک مسیر توضیح میدهد که چگونه میتوانید جهت یک مسیر را در ویرایشگرهای اصلی OpenStreetMap تعیین کنید.
اگر محدودیت یکطرفه در جهت مخالف با جهت ترسیمشده مسیر باشد، راهحل در اکثر موارد چرخاندن مسیر (ابزار "معکوس کردن مسیر" در ویرایشگرهای نقشه) و اعمال oneway=yes
است. اگر در موارد (بسیار) نادر، جهت مسیر نمیتواند تغییر کند، میتوانید بهجای آن از oneway=-1
استفاده کنید.
اگر جاده تنها در بخشهایی یکطرفه باشد، باید مسیر را به چند بخش تقسیم کنید.
تابلوهای ترافیکی
سیستمهای اصلی تابلوهای جهان شامل تابلوهایی برای آغاز، میانه و پایان محدودیت یکطرفه هستند که اغلب میتوانید آنها را بهعنوان پایه برای برچسب oneway=*
در جادهها استفاده کنید:
- تابلوهای نشاندهنده آغاز محدودیت یکطرفه
-
ایالات متحده
- تابلوهای نشاندهنده محدودیت یکطرفه در تقاطع
-
سیستم یکپارچهسازی آمریکای مرکزی، اکوادور
-
جامعه توسعه جنوب آفریقا
-
کنوانسیون وین
-
استرالیا، کانادا، ایالات متحده
-
کانادا، کلمبیا
-
ایالات متحده
- تابلوهای نشاندهنده ادامه محدودیت یکطرفه
-
سیستم یکپارچهسازی آمریکای مرکزی
-
استرالیا، کانادا، زلاند نو، ایالات متحده
- تابلوهای نشاندهنده پایان محدودیت یکطرفه
-
کنوانسیون وین
-
برخی از کشورهای کنوانسیون وین
-
بیشتر کشورهای غیرکنوانسیون وین، ایالات متحده
-
ایالات متحده
محدودیت یکطرفه ضمنی
برخی برچسبها یا ترکیب برچسبها (مانند junction=roundabout
، highway=motorway
و شاید موارد دیگر) بهطور تعریفی oneway=yes
را ضمنی میکنند (جدا بودن مسیرها برای دو جهت ترافیک بخشی از ویژگیهای تعریفکننده بزرگراهها در کنوانسیون وین در ترافیک جادهای است) و بنابراین برچسب oneway اختیاری است. اگر یک برچسب یک مقدار oneway را ضمنی کند، این ممکن است در صفحات ویکی برچسبهای ضمنی ذکر شود، اما با احتیاط این ضمنیها را بخوانید، زیرا همه مقادیر ضمنی ذکرشده بهطور تعریفی ضمنی نیستند. علاوه بر برچسبهای ذکرشده، اجماع کلی وجود ندارد که کدام برچسبها oneway=yes
را ضمنی میکنند، برنامههای مختلف ممکن است این موضوع را بهصورت متفاوتی مدیریت کنند، بنابراین بهطور کلی توصیه میشود که آیا محدودیتی یکطرفه وجود دارد یا نه، بهصورت صریح مشخص شود.
oneway = no
oneway=no
برای تأیید اینکه (بخشی از) یک خیابان یکطرفه نیست استفاده میشود. (فقط در مواردی استفاده کنید که بخواهید از خطاهای نقشهبرداری در مناطقی که خیابانهای یکطرفه رایج هستند جلوگیری کنید، یا برای لغو پیشفرضها.)
خیابانهای یکطرفه ظاهری (Faux oneway)

خیابانهای یکطرفه معمولاً با تابلوی "ورود ممنوع" در سمت دیگر ترکیب میشوند تا به رانندگان هشدار دهند که دسترسی از آنجا ممنوع است. با این حال، دومی نیز میتواند بدون تابلوی یکطرفه واقعی استفاده شود که صرفاً ورود از یک طرف را ممنوع میکند اما اجازه میدهد وسایل نقلیه دور بزنند. چنین خیابانهایی گاهی "خیابانهای یکطرفه ظاهری" نامیده میشوند و نباید با oneway=yes
نقشهبرداری شوند.
با این حال، میتوانید از oneway=no
استفاده کنید تا به دیگر نقشهنگاران اطلاع دهید که این واقعاً یک خیابان یکطرفه نیست.
برای نقشهبرداری ممنوعیت ورود، میتوانید یکی از سه روش زیر را انتخاب کنید:
- استفاده از یک محدودیت
no_entry
محدودیت در محل تابلوی ورود ممنوع. این روش تمیزترین است اما کمترین پشتیبانی را دارد (برای اطلاعات بیشتر به صفحه برچسب مراجعه کنید). برچسب رابطه مثلاًrestriction=no_entry
خواهد بود، و استثناها میتوانند با استفاده ازexcept=*
(مثلاً برای دوچرخهها، اتوبوسها و غیره) نقشهبرداری شوند. - استفاده از چندین محدودیت گردش، اما این روش پیچیدهتر است و بنابراین مستعد خطا است (مثلاً فراموش کردن
except=bicycle
در یکی از محدودیتها). - تقسیم یک بخش کوچک (حدود ۱ متر) در ورودی خیابان و برچسبگذاری آن با
oneway=yes
. (توسط برخی ترجیح داده میشود، اما شاید کمتر دقیق باشد زیرا یک خیابان یکطرفه واقعی نیست.)
زیرکلیدها و استثناها
oneway میتواند همراه با نوع وسیله نقلیه برای برچسبگذاری استثناها استفاده شود، مثلاً oneway:moped=no
برای خیابانهای یکطرفه که موتورسیکلتها اجازه دارند در جهت مخالف حرکت کنند، oneway:bicycle=no
برای همان مورد در مورد دوچرخهها. از cycleway:left=*
/ cycleway:right=*
/ cycleway:both=*
برای جزئیات زیرساخت دوچرخه استفاده کنید. به Key:access برای سایر مقادیر فرعی ممکن مراجعه کنید.
oneway همچنین میتواند بهعنوان یک پسوند بر روی برخی ویژگیها مانند cycleway:oneway=*
استفاده شود اگر مقررات یکطرفه تنها بر زیرساخت اعمالشده اعمال شود (یا نشود).
به خاطر داشته باشید که برای مسیرهای دوچرخه (و بهطور گستردهتر مسیرهای اتوبوس bus lanes)، پیشفرض cycleway:oneway=yes
در جهت جریان ترافیک (مثلاً cycleway:right=*
در ترافیک سمت راست) و cycleway:oneway=-1
برخلاف جریان ترافیک (مثلاً cycleway:left=*
در ترافیک سمت راست) است. این برچسبگذاری بنابراین تنها در موارد مبهم و استثناها مانند مسیرهای دوطرفه دوچرخه (bidirectional cycle tracks) (اگر بهصورت مسیرهای جداگانه ترسیم نشوند) و خطوط معکوس استفاده میشود.
oneway و عابران پیاده
برخی ابهامات مربوط به کلید oneway و دسترسی عابران پیاده (و مسیریابی) وجود دارد. اجماع روشنی در جامعه OSM وجود دارد که وقتی برچسب oneway بر روی یک خیابان استفاده میشود، مثلاً highway=unclassified
، highway=residential
یا highway=pedestrian
، تنها به وسایل نقلیه اعمال میشود. با این حال، برچسب oneway=yes
در برخی موارد توسط نقشهنگاری که این برچسب را قرار داده بهطور واضح برای عابران پیاده منظور شده است، مانند highway=steps
و highway=via_ferrata
. این موضوع استفاده از برچسب را بر روی highway=footway
و highway=path
کمی دشوار و تفسیر دادهها را سخت میکند (برای اطلاعات بیشتر، به بخش "مصرفکنندگان داده" در زیر مراجعه کنید). بحثهای مداومی در جامعه درباره بهترین راهحل پیش رو وجود دارد [1]. برچسبهایی مانند oneway:foot=yes
، foot:backward=no
، و oneway:bicycle=yes
از این ابهام برخوردار نیستند.
در آستانه سال ۲۰۲۵، یک نظرسنجی در انجمن جامعه openstreetmap برگزار شد: لطفاً انتخاب کنید که چگونه فکر میکنید یک مصرفکننده داده باید یک oneway=yes
ساده را در هر یک از کلاسهای زیر بزرگراه تفسیر کند.
گزینهها (نمادگذاری استفادهشده در زیر):
- یکطرفه برای وسایل نقلیه و عابران پیاده. (one/one)
- یکطرفه برای وسایل نقلیه. دوطرفه برای عابران پیاده. (one/two)
- دوطرفه برای وسایل نقلیه و عابران پیاده. (بسیار مبهم. بهعنوان پیشفرض رفتار کنید.) (two/two)
highway=… | % one/one | % one/two | % two/two | # votes |
---|---|---|---|---|
tertiary | 1 | 99 | 0 | 155 |
residential | 1 | 99 | 0 | 149 |
service | 1 | 99 | 0 | 148 |
pedestrian | 38 | 60 | 2 | 136 |
track | 4 | 96 | 0 | 138 |
cycleway | 19 | 81 | 0 | 133 |
footway | 79 | 20 | 1 | 133 |
corridor | 75 | 23 | 2 | 124 |
steps | 84 | 14 | 2 | 128 |
path | 47 | 50 | 3 | 133 |
محدودیتهای شرطی بر اساس زمان
اگر جاده در زمانهای خاصی از روز یکطرفه باشد و در زمانهای دیگر در جهت دیگر یکطرفه باشد، میتواند با oneway=reversible
همراه با محدودیتهای یکطرفه قابلاعمال conditional restrictions برچسبگذاری شود. اگر جهت بهطور مکرر تغییر کند، oneway=alternating
ممکن است مناسبتر باشد.
در آبراهها

محدودیتهای قانونی یکطرفه برای جهت اجباری سفر قایقها در آبراهها نیز میتوانند با oneway= نقشهبرداری شوند، مثلاً وقتی با یک نشانه دریایی مشخص شده یا بخشی از قانون باشد. جهت جریان آب معمولاً با جهت مسیر osm تعریف میشود. برای موارد خاص در مناطقی با جریان آب دوطرفه، لطفاً از برچسبهای متفاوتی بهجای oneway= استفاده کنید، زیرا oneway= جهت قانونی سفر را توصیف میکند، نه جهت فیزیکی جریان.
flow_direction=both
برای آبراههای طبیعی و خطوط لوله برای نشان دادن اینکه جریان میتواند در هر دو جهت رخ دهد، استفاده شده است.
مصرفکنندگان داده
فهرست مقادیر
oneway=yes
(گزینههای منسوخشده: "true", "1")oneway=no
(گزینههای منسوخشده: "false", "0")oneway=-1
(گزینه منسوخشده: "reverse")oneway=reversible
- جادههایی که بهطور منظم اما نادر بین جهتها تغییر میکنند. این برچسب میتواند با محدودیتهای اضافی conditional restrictions که در صفحه آن توضیح داده شده استفاده شود.oneway=alternating
- جادههایی که بهطور منظم و اغلب بین جهتها تغییر میکنند.
معنای هر مقدار دیگر تعریفنشده است و استفاده از سایر مقادیر منع میشود.
توجه: مقدار -1 تنها زمانی نیاز است که جهت سفر یکطرفه برخلاف جهت ترسیمشده مسیر باشد. میتوان از این وضعیت با معکوس کردن جهت مسیر قبل از اعمال برچسب oneway جلوگیری کرد.
تفسیر برای مسیریابی

highway=path
+ oneway=yes
+ oneway:foot=yes
+ foot=yes
+ bicycle=no
+ ski=no
+ snowmobile=no

در یک خیابان، مانند highway=unclassified
، highway=residential
یا highway=pedestrian
، oneway=*
میتواند بهطور ایمن تنها به وسایل نقلیه تفسیر شود. نباید بر مسیریابی عابران پیاده تأثیر بگذارد و در واقع مترادف با vehicle:backward=no
است.
در highway=steps
و highway=via_ferrata
، برچسب oneway=*
میتواند بهطور ایمن به عابران پیاده تفسیر شود.
در highway=footway
و highway=path
، برچسب oneway میتواند سختتر تفسیر شود: آیا نقشهنگار عابران پیاده را منظور کرده یا تنها وسایل نقلیه (مثلاً دوچرخهها)؟ پاسخ به این سؤال اغلب برای یک انسان با بررسی زمینه ممکن است (مثلاً در یک پیادهروی مشترک که دوچرخهسواری مجاز است، نقشهنگار احتمالاً فقط برای دوچرخهها یکطرفه بودن را منظور کرده؛ در یک مسیر باریک در کوهستان، احتمالاً برای پیادهرویها منظور شده است). با این حال، برای یک مصرفکننده داده (مثلاً یک الگوریتم مسیریابی) در نظر گرفتن چنین زمینهای دشوار است. همچنین به بخش "oneway و عابران پیاده" در بالا مراجعه کنید.
برچسبهای دقیقتر مانند oneway:foot=*
، foot:backward=*
و oneway:bicycle=*
مبهم نیستند.
= پیامدهای خاص کشور
جدول زیر اطلاعات خاص کشورهایی را که برای تفسیر صحیح برچسبهای oneway نیاز است، فهرست میکند.
کشور | پیامدهای خاص کشوری برچسبهای oneway |
---|---|
هلند | محدودیتهای یکطرفه نهتنها برای وسایل نقلیه، بلکه برای "voertuigen, ruiters en geleiders van rij- of trekdieren of vee" نیز اعمال میشود.[2] در زمینه OSM، این به این معناست که oneway=yes نهتنها vehicle:backward=no را در بر میگیرد، بلکه horse:backward=no را نیز شامل میشود (مگر اینکه oneway:horse=no باشد).
|
لهستان | محدودیتهای یکطرفه همچنین برای سوارکاران، گلهداران و ستونهای عابران پیاده اعمال میشود.[3] در زمینه OSM، این به این معناست که oneway=yes نهتنها vehicle:backward=no را در بر میگیرد، بلکه horse:backward=no را نیز شامل میشود (مگر اینکه oneway:horse=no باشد).
|
بریتانیا | محدودیتهای یکطرفه همچنین برای سوارکاران اعمال میشود.[4] در زمینه OSM، این به این معناست که oneway=yes نهتنها vehicle:backward=no را در بر میگیرد، بلکه horse:backward=no را نیز شامل میشود (مگر اینکه oneway:horse=no باشد).
|
خطاهای احتمالی در برچسبگذاری
از برچسبهای دسترسی برای مشخص کردن استثناها به برچسبهای oneway استفاده نکنید. استثناها به برچسبهای oneway نیز باید با برچسبهای oneway مشخص شوند. برای مثال:
مقادیر منسوخ
همچنین ببینید
access=*
- کلید عمومی محدودیت دسترسی.- مجموعه برچسبهایی که بر اساس ویرایشگر iD
oneway=yes
را ضمنی میکنند - درخواست ادغام برای در نظر گرفتن ضمنی بودن oneway در سبک نقشه پیشفرض
- Proposal:One-way_for_pedestrians
منابع
- ↑ https://community.openstreetmap.org/t/effect-of-oneway-on-pedestrians/7631
- ↑ پیوست 1 آییننامه قوانین ترافیک و علائم ترافیکی ۱۹۹۰ (RVV 1990)
- ↑ § 17. ust. 1 آییننامه وزرای زیرساخت و امور داخلی و اداری درباره علائم و سیگنالهای جادهای – تابلوی B-2 «ممنوعیت ورود» به معنای ممنوعیت ورود وسایل نقلیه به جاده یا مسیر از سمت قرارگیری آن است؛ این ممنوعیت شامل ستونهای عابران پیاده و سوارکاران و گلهداران نیز میشود.
- ↑ قانون ۵۳ کد بزرگراهی